Thuế quan bổ sung của Tổng thống Donald Trump dự kiến có hiệu lực từ ngày 4 tháng 3 đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico, Canada và Trung Quốc. Điều này sẽ tác động mạnh đến ngành công nghiệp ô tô Mỹ, vốn phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu từ hai quốc gia láng giềng. Theo ước tính của Bloomberg, doanh số bán xe mới tại Mỹ có thể giảm 12% trong năm 2025. Giá xăng cũng được dự báo sẽ tăng do Trump thuế đánh vào dầu thô. Warren Buffett, được mệnh danh là “huyền thoại đầu tư”, đã bày tỏ lo ngại sâu sắc về tác động của thuế quan đối với tiêu dùng. Ông cho rằng: “Thuế quan là hành động gây chiến“!
MỤC LỤC
Tác động đến ngành ô tô
Rạng sáng nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố rằng ông sẽ chính thức áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada từ ngày mai tức 4/3. Đồng thời, ông cũng đã công bố kế hoạch tăng thuế nhập khẩu từ Trung Quốc thêm 10%, bên cạnh mức thuế 10% hiện có.
Trong số các mặt hàng bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi thuế quan mới, ô tô là ngành chịu tác động lớn nhất. Theo thống kê của Bộ Thương mại Mỹ năm 2024 (từ tháng 1 đến tháng 12), 27% tổng giá trị nhập khẩu từ Mexico vào Mỹ là xe ô tô và linh kiện. Con số này ở Canada là 12%. Theo công ty nghiên cứu GlobalData của Anh, 23% ô tô được bán tại Mỹ trong năm 2024 đã được nhập khẩu từ hai nước này.
Các chuyên gia ước tính rằng, nếu thuế quan này áp dụng, nó có thể làm tăng chi phí sản xuất và bán ô tô tại Mỹ thêm 61 tỷ đô la (tương đương khoảng 9 nghìn tỷ yên) mỗi năm.
Trong số các nhà sản xuất ô tô, General Motors (GM) sẽ chịu tác động lớn nhất, do 30% số xe bán ra tại Mỹ được nhập khẩu từ Mexico. Nếu tình trạng này diễn ra, lợi nhuận hoạt động của GM trong năm tài chính 2025 có thể giảm tới 90%.
Ảnh hưởng các hãng xe Nhật Bản
Trong số các mặt hàng xuất khẩu từ Nhật Bản sang Hoa Kỳ, mặt hàng có giá trị lớn nhất là “ô tô”, bao gồm xe ô tô chở khách và xe tải, chiếm 6.261 tỷ yên, tương đương 28,3% tổng kim ngạch xuất khẩu năm ngoái.
Trong số các hãng xe Nhật Bản, Nissan và Mazda sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất, vì khoảng 30% số xe bán tại Mỹ của họ được nhập khẩu từ Mexico.
Theo Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản (JETRO), Nissan đã sản xuất hơn 615 nghìn xe tại Mexico trong năm 2024, trong đó khoảng 40% được xuất khẩu sang Mỹ. Nissan vốn đã gặp khó khăn tại thị trường Mỹ với doanh số giảm sút và hiện đang phải chịu khoản thâm hụt lợi nhuận kinh doanh. Nếu thuế quan được áp dụng, tình hình tài chính của công ty có thể trở nên tồi tệ hơn.
Không chỉ Nissan, hãng Toyota cũng đã sản xuất khoảng 250 nghìn xe tại Mexico trong năm 2024 và hầu hết đều xuất khẩu sang Mỹ với 90%. Tại Canada, Toyota cũng đã sản xuất hơn 520 nghìn xe trong năm ngoái và doanh số tại địa phương chỉ ở mức 220 nghìn xe, số còn lại có thể họ đã xuất khẩu sang Mỹ.
Mazda cũng không ngoại lệ, họ sản xuất hơn 250 nghìn xe tại Mexico trong năm 2024 và xuất khẩu sang Mỹ một nửa. Doanh số bán xe của Mazda tại Mỹ có đến 30% xe nhập khẩu từ Mexico và họ đang có kế hoạch chuyển nhà máy sản xuất từ Mexico về Nhật Bản. Theo Nikkei, hãng xe Mazda cũng có thể chứng kiến lợi nhuận kinh doanh giảm 57% trong năm tài chính 2026.
Về phía Honda, họ sản xuất 370 nghìn xe tại Canada và 160 nghìn xe tại Mexico. Trong đó, số lượng xe xuất khẩu sang Mỹ chiếm hơn 70%. Honda có kế hoạch xây dựng một nhà máy sản xuất pin và xe điện mới tại Canada để đi vào hoạt động vào năm 2028. Hãng xe này cũng có kế hoạch xây dựng một nhà máy tại địa phương thông qua liên doanh với Asahi Kasei và các công ty khác để sản xuất linh kiện pin.
Xem thêm: TOP 10 mẫu xe ô tô bán chạy nhất Nhật Bản năm 2024
Ngành linh kiện ô tô cũng bị ảnh hưởng
Các nhà sản xuất ô tô lớn đang có kế hoạch chuyển chi phí gia tăng do thuế quan sang các nhà cung cấp linh kiện và đối tác kinh doanh để giảm thiểu tác động đến giá xe. Tuy nhiên, điều này sẽ gây áp lực lên các công ty sản xuất linh kiện ô tô, vốn đã có “biên lợi nhuận mỏng manh“.
Hiệp hội Công nghiệp Linh kiện Ô tô Mỹ (MEMA) cảnh báo rằng thuế quan có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các nhà cung cấp tại Mỹ, đe dọa việc làm và làm suy yếu chuỗi cung ứng khu vực Bắc Mỹ. MEMA ước tính rằng hơn 930.000 việc làm trong ngành linh kiện ô tô của Mỹ có thể bị ảnh hưởng.
Giá xăng cũng có thể tăng mạnh
Tác động của thuế quan cũng sẽ lan rộng sang ngành năng lượng. Tổng thống Trump tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với các sản phẩm năng lượng nhập khẩu từ Canada từ ngày 4/3, bao gồm dầu thô, khí đốt tự nhiên và điện. Đối với các sản phẩm năng lượng nhập khẩu từ Mexico, mức thuế sẽ là 25%.
Mặc dù Mỹ là quốc gia sản xuất dầu thô lớn nhất thế giới, nhưng 40% lượng dầu thô chế biến tại các nhà máy lọc dầu Mỹ vẫn phải nhập khẩu. Do đó, thuế quan sẽ làm tăng chi phí sản xuất dầu, kéo theo giá xăng tại Mỹ tăng mạnh.
Bắc Mỹ có một chuỗi cung ứng năng lượng chặt chẽ giữa ba quốc gia (Mỹ, Canada, Mexico), vì vậy tác động của thuế quan sẽ ảnh hưởng rộng rãi. Các công ty dầu mỏ Mỹ, mặc dù phần lớn ủng hộ chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Trump, nhưng đã phản đối kế hoạch áp thuế đối với dầu nhập khẩu từ Canada và Mexico.
Hiệp hội các nhà sản xuất dầu khí và hóa chất Mỹ (AFPM) cho biết:
“Các nhà máy lọc dầu Mỹ phụ thuộc vào nguồn dầu thô từ Canada và Mexico để duy trì mức giá nhiên liệu hợp lý. Chúng tôi kêu gọi chính phủ tìm ra giải pháp nhanh chóng để bảo vệ người tiêu dùng khỏi tác động tiêu cực của thuế quan.”
Warren Buffett cho rằng: “Thuế quan là hành động gây chiến”
Phố Wall cũng lên tiếng phản đối kế hoạch thuế quan của chính quyền Trump. Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett, CEO của Berkshire Hathaway, đã chỉ trích mạnh mẽ chính sách thuế quan của Trump trong một cuộc phỏng vấn với CBS News vào ngày 2/3, gọi đó là “hành động gây chiến”.
Buffett nhấn mạnh rằng:
“Thuế quan có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho người tiêu dùng Mỹ.”
Đây không phải là lần đầu tiên Buffett lên tiếng về thuế quan của Trump. Trước khi nhiệm kỳ đầu tiên của Trump bắt đầu vào năm 2016, ông đã cảnh báo rằng:
“Chiến tranh thuế quan trả đũa lẫn nhau có thể làm giảm đáng kể thương mại toàn cầu và gây ra những tác động tiêu cực nghiêm trọng đến nền kinh tế.”
Không chỉ Buffett, CEO của JP Morgan Chase, ông Jamie Dimon, cũng cảnh báo vào cuối tháng 2 tại một sự kiện ở Đại học Stanford rằng:
“Nếu Mỹ tăng thuế nhập khẩu trên diện rộng và các đối tác thương mại đáp trả bằng thuế quan trả đũa, chúng ta sẽ rơi vào một tình huống rất tồi tệ, không chỉ làm gia tăng lạm phát mà còn có thể dẫn đến suy thoái kinh tế.”
