Vào ngày 12 tháng 12, Ngân hàng Nhật Bản và Bộ Tài chính đã công bố rằng 3 loại tiền giấy mới của Nhật Bản sẽ được phát hành vào ngày 3 tháng 7 năm 2024. Đây là lần thiết kế lại đầu tiên ở đất nước này sau 20 năm, kể từ năm 2004.
Phát biểu tại lễ phát hành tiền mới ngày 3/7, Kazuo Ueda thống đốc Ngân hàng Nhật Bản cho biết: “Trong khi quá trình hướng tới xã hội không tiền mặt đang tiến triển, tiền mặt vẫn là một phương thức thanh toán đáng tin cậy mà bất kỳ ai cũng có thể yên tâm sử dụng mọi lúc, mọi nơi. Tiền mặt dự kiến sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong tương lai”.
Tờ tiền mệnh giá 10.000 yên có hình Eiichi Shibusawa, được mệnh danh là “cha đẻ của chủ nghĩa tư bản Nhật Bản”. Tờ 5.000 yên sẽ đổi từ Kazuyo Higuchi thành Umeko Tsuda, và tờ 1.000 yên sẽ đổi từ Hideyo Noguchi thành Shibasaburo Kitasato.
MỤC LỤC
Các cải tiến ở tiền giấy mới của Nhật Bản
Các tờ tiền mới của Nhật Bản đã được cải tiến công nghệ chống giả và là tờ tiền đầu tiên trên thế giới có công nghệ ảnh ba chiều (3D) tiên tiến. Khi tờ tiền nghiêng theo đường chéo, bức chân dung sẽ chuyển động theo ba chiều. Mặt khác, độ dày của giấy được thay đổi mỏng hơn một chút, nhằm tạo ra hoa văn có độ sắc nét cao.
Việc thay đổi thiết kế có các dấu xúc giác lần này cũng sẽ giúp những người khiếm thị dễ dàng nhận dạng hơn bằng cách chạm vào các tờ tiền. Ngoài ra, mệnh giá được in trên các tờ tiền mới này là chữ số Arập, kích cỡ lớn hơn so với phiên bản hiện nay, thay thế các Hán tự tiếng Nhật, để tất cả mọi người bất kể tuổi tác và quốc tịch, đều có thể nhận biết được mệnh giá một cách dễ dàng.
Theo kế hoạch, trước tiên Ngân hàng Nhật Bản sẽ cung cấp các tờ tiền giấy mới này cho các tổ chức tài chính và các ngân hàng sẽ bắt đầu sử dụng chúng sau khi chuẩn bị sẵn sàng. Vì vậy, thời điểm các tờ tiền giấy mới được cung cấp đến tay người dùng qua máy ATM và cửa sổ thu ngân sẽ khác nhau giữa các tổ chức tài chính. Ngay cả sau khi các tờ tiền mới được phát hành, các tờ tiền giấy cũ vẫn được chấp nhận lưu hành.
Nhật Bản có kế hoạch in khoảng 7,5 tỷ tờ tiền mới vào cuối tài khóa hiện tại, bổ sung thêm vào khoảng 18,5 tỷ tờ tiền, trị giá 125.000 tỷ yên. Tính đến cuối tháng 3 năm nay, BoJ đã chuẩn bị 4,53 tỷ tờ tiền mới và dự kiến con số này sẽ đạt 5 tỷ vào ngày 3/7.
Ngoài ra, theo khảo sát của Bộ Tài chính, khoảng gân 90% số ngân hàng, nhà ga, cửa hàng tiện lợi và siêu thị đã hoàn tất việc cập nhật máy để chấp nhận tiền giấy mới trước ngày 3 tháng 7. Tuy nhiên, một số cây bán hàng tự động trên đường phố và máy bán vé tại nhà hàng dự kiến sẽ mất nhiều thời gian hơn để cập nhật.
Các nhân vật được in trên tiền giấy mới của Nhật Bản là ai?
Tờ tiền có mệnh giá cao nhất 10.000 yên được thiết kế mặt trước có hình chân dung ông Eiichi Shibusawa, một doanh nhân được mệnh danh là “cha đẻ của nền kinh tế Nhật Bản hiện đại” hay “cha đẻ của chủ nghĩa tư bản Nhật Bản”. Đây là lần đầu tiên sau 40 năm “hình chân dung” của tờ 10.000 yên thay đổi kể từ năm 1984, khi thay đổi từ Hoàng tử Shotoku thành Yukichi Fukuzawa. Mặt sau tờ 10.000 yên có hình “tòa nhà ga gạch đỏ Marunouchi” nổi tiếng thuộc Ga Tokyo.
Xem thêm: Tìm hiểu nền kinh tế bong bóng của Nhật Bản
Đồng 5.000 yên được thiết kế mặt trước có hình chân dung nhà giáo dục Umeko Tsuda, người này có tư tưởng tiến bộ, đi đầu trong trong phong trào giáo dục cho phụ nữ ở Nhật Bản. Bà cũng là người từng đi du học ở Mỹ với tư cách là nữ sinh viên đầu tiên của Nhật Bản. Mặt sau được trang trí bằng hoa tử đằng, loài hoa xuất hiện trong Cổ ký sự – Kojiki và tập thơ Vạn diệp tập – Manyoshu.
Tờ tiền 1.000 yên được thiết kế bởi Shibasaburo Kitasato, một nhà vi khuẩn học đã phát triển liệu pháp huyết thanh điều trị các bệnh truyền nhiễm. Mặt sau được in với kiệt tác của Katsushika Hokusai là “36 cảnh núi Phú Sĩ “. Cả ba nhân vật được in trên tờ tiền mới đều hoạt động trong thời Minh Trị.
Eiichi Shibusawa là ai?
Eiichi Shibusawa là một doanh nhân hoạt động tích cực từ thời Meiji đến đầu thời Showa, trong suốt cuộc đời của mình, ông đã tham gia vào việc thành lập và phát triển khoảng 500 công ty và được mệnh danh là “cha đẻ của nền kinh tế Nhật Bản hiện đại” và là “cha đẻ của chủ nghĩa tư bản Nhật Bản.”
Eiichi Shibusawa sinh ra trong một gia đình nông dân ở thành phố Fukaya, tỉnh Saitama vào năm 1840 trong thời Edo. Khi còn trẻ, ông đã phục vụ dưới quyền của Yoshinobu Hitotsubashi, người sau này trở thành tướng quân Tokugawa thứ 15.
Ở tuổi 27, ông cùng em trai của Yoshinobu là Akitake Tokugawa (sau này là lãnh chúa của miền Mito), đi xem Hội chợ Thế giới ở Paris, đồng thời đi tham quan các nước châu Âu để xem và nghe về các nền kinh tế tiên tiến thời bấy giờ.
Sau Minh Trị Duy tân, ông gia nhập Bộ Tài chính và trở thành một doanh nhân. Ông chịu trách nhiệm điều hành ngân hàng đầu tiên của Nhật Bản, Ngân hàng Quốc gia Daiichi, dẫn đến Ngân hàng Mizuho hiện tại và Sở giao dịch chứng khoán Tokyo, tiền thân của Chứng khoán Tokyo. Ông đã tham gia thành lập nhiều công ty và tổ chức, bao gồm Sở giao dịch chứng khoán Tokyo (TSE) và Phòng Thương mại Tokyo, tiền thân của Phòng Thương mại và Công nghiệp Tokyo hiện tại.
Xem thêm: Tìm hiểu thị trường chứng khoán Nhật Bản
Ông đã tham gia vào việc thành lập các công ty dẫn đến Oji Paper và Sapporo Breweries ngày nay, đồng thời được cho là đã tham gia vào việc thành lập và phát triển khoảng 500 công ty trong suốt cuộc đời của mình. Những suy nghĩ của Shibusawa với tư cách là một doanh nhân được ghi lại trong cuốn sách của chính ông, “Luận ngữ và Bàn tính”.
Trong cuộc thảo luận này, Shibusawa đã rao giảng “lý thuyết thống nhất kinh tế về mặt đạo đức”, trong đó nêu rõ rằng mặc dù mục đích của một công ty là theo đuổi lợi nhuận nhưng gốc rễ của nó vẫn cần có đạo đức và lợi ích công cộng phải được đặt lên hàng đầu.
Umeko Tsuda là ai?
Umeko Tsuda là một nhà giáo dục từ thời Meiji đến đầu thời Showa, được biết đến với việc thành lập Đại học Tsuda Juku ngày nay.
Sinh năm 1864 vào cuối thời Edo, cô rời Nhật Bản đến Hoa Kỳ vào năm 1871 (Meiji 4) khi mới 6 tuổi với tư cách là một trong những nữ sinh đầu tiên đi du học với Phái đoàn Iwakura. Sau khi học ở Hoa Kỳ được 11 năm, cô trở về Nhật Bản và trở thành giáo sư tại một trường học dành cho nữ sinh quý tộc.
Tuy nhiên, sau đó bà lại tiếp tục đi dọc học ở Mỹ và vào năm 1900 (Meiji 33) ở tuổi 35, bà quay trở lại Nhật Bản đồng thời thành lập trường Đại học Tsuda hiện nay, một trường dạy tiếng Anh dành cho nữ.
Vào thời điểm đó, phụ nữ rất khó thăng tiến trong xã hội dựa trên tư tưởng một người vợ tốt và người mẹ khôn ngoan, nhưng ngôi trường Tiếng anh dành của bà đã hướng đến việc “Phụ nữ có thể làm việc cùng với nam giới và đóng vai trò tích cực một cách bình đẳng.” Umeko Tsuda được cho là người tiên phong trong giáo dục phụ nữ ở Nhật Bản vì bà nhấn mạnh vào giáo dục tiếng Anh và giáo dục nhóm nhỏ tôn trọng cá tính của phụ nữ.
Shibasaburo Kitasato là ai?
Shibasaburo Kitasato là một nhà sinh vật học nổi tiếng thế giới, người đã đạt được những thành tựu to lớn trong việc ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm từ thời Meiji đến thời Taisho, chẳng hạn như là người đầu tiên trên thế giới thành công trong việc nuôi cấy thuần chủng Clostridium tetani và thiết lập phương pháp điều trị bệnh này.
Shibasaburo Kitasato sinh năm 1853 tại thị trấn Oguni, tỉnh Kumamoto, trong thời Edo, và học tại Trường Y Tokyo, tiền thân của Khoa Y Đại học Tokyo. Sau khi tốt nghiệp, ông đến Đức để theo học Robert Koch, một nhà nghiên cứu hàng đầu về vi sinh vật gây bệnh. Năm 1889, Kitasato là người đầu tiên trên Thế giới đã thành công trong “phương pháp nuôi cấy thuần khiết đối với bệnh uốn ván”, bằng cách chỉ chiết xuất từ cây uốn ván. Năm 1890, ông phát hiện ra chất chống độc uốn ván, khiến giới y học khắp năm châu phải kinh ngạc.
Hơn nữa, ông đã phát triển “liệu pháp huyết thanh”, giúp điều trị và ngăn ngừa bệnh tật bằng cách tiêm độc tố vi khuẩn từng chút một để tạo ra kháng thể trong cơ thể. Sau khi trở về Nhật Bản, ông thành lập “Viện nghiên cứu tư nhân Kitasato” bằng chi phí tư nhân và tiếp tục phát triển huyết thanh điều trị bệnh dại, cúm, tiêu chảy, thương hàn phát ban, v.v. Tại thời điểm đó, ông cũng giảng dạy và đào tạo nhiều đệ tử, trong đó có Hideyo Noguchi, người nổi tiếng với nghiên cứu về bệnh sốt vàng da, và Kiyoshi Shiga, người đã phát hiện ra vi khuẩn Shigella.
Năm 1917, ông cũng tham gia vào việc thành lập Trường Y thuộc Đại học Keio. Dựa trên những thành tựu to lớn của mình, ông đã được mệnh danh là “cha đẻ của y học hiện đại” ở Nhật Bản.
