Vào ngày 6/3, Seven & i Holdings(TYO:3382) đã chính thức công bố bổ nhiệm ông Stephen Hayes Dacus (64 tuổi) làm Chủ tịch kiêm Giám đốc mới. Ông Dacus từng là CEO của Seiyu và là thành viên hội đồng quản trị bên ngoài của Seven & i. Trong khi đó, ông Ryuichi Isaka (67 tuổi), người hiện đang giữ chức Chủ tịch kiêm CEO, vẫn sẽ ở lại tập đoàn và đảm nhiệm vai trò Cố vấn đặc biệt.
Trong bối cảnh Seven & i đang nhận được đề xuất mua lại từ một công ty cùng ngành tại Canada, việc thay đổi lãnh đạo nhằm củng cố khả năng quản lý và nâng cao giá trị doanh nghiệp.
MỤC LỤC
Giám đốc mới của Seven & i là người như thế nào?
Mặc dù là tổng giám đốc nước ngoài đầu tiên của Seven & i, nhưng ông Stephen Hayes Dacus lại có mẹ là người Nhật. Ông thông thạo tiếng Nhật và sở hữu những tố chất đặc trưng của người Nhật như coi trọng tinh thần hòa hợp. Trong nội bộ tập đoàn, ông được đánh giá là một nhà lãnh đạo có phong cách mềm mỏng, biết lắng nghe ý kiến trái chiều và có tư duy cân bằng.
Stephen Hayes Dacus sinh ra tại Bang California, Mỹ và ông từng sống tại Nhật Bản khi còn nhỏ. Cha của ông là chủ một cửa hàng 7-Eleven tại Mỹ, và bản thân ông cũng từng làm thêm ca đêm tại cửa hàng này.
“Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng, gần 50 năm sau, mình lại trở thành người lãnh đạo của công ty mẹ đã điều hành cửa hàng của cha tôi.”
Ông Dacus tâm sự tại buổi họp báo:
Kinh nghiệm lãnh đạo
Năm 1983, ông tốt nghiệp Đại học Bang San Diego ở Mỹ. Sự nghiệp của ông bắt đầu tại một công ty sản xuất máy bay Mỹ. Sau đó, ông tích lũy kinh nghiệm kinh doanh qua nhiều lĩnh vực như công ty kiểm toán và tập đoàn thực phẩm Nhật Bản.
Bước ngoặt đưa ông vào ngành bán lẻ là vào năm 2005, khi ông gia nhập Fast Retailing, công ty mẹ của Uniqlo. Tại đây, ông đảm nhận vị trí giám đốc kinh doanh quốc tế, nơi ông học được tầm quan trọng của tốc độ trong kinh doanh.
Đến năm 2007, ông gia nhập tập đoàn bán lẻ hàng đầu thế giới Walmart ở Mỹ. Khi làm việc tại Walmart Mỹ, ông đã trau dồi tư duy lãnh đạo. Ông chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi triết lý kinh doanh của nhà sáng lập Sam Walton:
- Không làm việc một mình, mà phải cùng cả đội ngũ tiến lên phía trước.
- Ngay cả khi có một chiến lược xuất sắc, nếu không có một đội ngũ mạnh mẽ, doanh nghiệp vẫn không thể thành công.
Vào tháng 6 năm 2011, khi hậu quả của trận động đất lớn ở Đông Nhật Bản vẫn còn ảnh hưởng nặng nề đến chi tiêu của người tiêu dùng, Dacus đã trở thành CEO của chuỗi siêu thị Seiyu.
Tại sao Seven & i lại bổ nhiệm một CEO nước người vào thời điểm này?
Năm 2022, ông gia nhập hội đồng quản trị Seven & i với tư cách giám đốc bên ngoài, và kể từ năm 2024, ông đã đảm nhiệm vai trò Chủ tịch hội đồng quản trị của tập đoàn.
Ông Dacus dự kiến chính thức nhậm chức sau khi được phê duyệt tại Đại hội đồng cổ đông thường niên vào ngày 27/5/2025. Đây cũng là lần đầu tiên một người nước ngoài giữ vị trí lãnh đạo cao nhất tại Seven & i, bao gồm cả công ty tiền thân Ito-Yokado.
Quyết định lựa chọn một lãnh đạo nước ngoài của Seven & i xuất phát từ nhiều yếu tố chiến lược:
1. Đẩy mạnh mở rộng toàn cầu
Trong những năm gần đây, Seven & i đang tập trung vào mở rộng hoạt động kinh doanh quốc tế, đặc biệt là lĩnh vực cửa hàng tiện lợi. Việc bổ nhiệm ông Dacus làm giám đốc mới cho Seven & i cho thấy tập đoàn này đang muốn tăng cường chiến lược toàn cầu hóa. Giám đốc hiện tại, ông Isaka cũng đã nói với truyền thông rằng “Tôi tự cảm thấy mình không đủ năng lực để dẫn dắt tập đoàn trong thời buổi cạnh tranh và mở rộng toàn cầu hoá”.
2. Thị trường nội địa Nhật Bản đang bão hòa
Ngành cửa hàng tiện lợi tại Nhật Bản đang đạt đến điểm bão hòa, khiến việc tìm kiếm chiến lược tăng trưởng mới trở nên cấp thiết. Seven & i cần mở rộng ra thị trường nước ngoài để tiếp tục phát triển.
3. Đối phó với đề xuất mua lại từ Canada
Alimentation Couche-Tard, một tập đoàn cửa hàng tiện lợi lớn của Canada, đã đưa ra đề xuất mua lại Seven & i. Tập đoàn Seven & i đang chật vật tìm cách xây dựng chiến lược phát triển độc lập, và ông Dacus là người dẫn đầu ủy ban đặc biệt xem xét đề xuất này. Vì vậy, ông được coi là ứng viên phù hợp để dẫn dắt tập đoàn trong giai đoạn phức tạp này.
4. Cải thiện tính minh bạch trong quản lý
Việc bổ nhiệm một giám đốc từ hội đồng quản trị bên ngoài có thể giúp nâng cao tính minh bạch và khách quan trong quản lý. Ông Dacus đã tham gia vào các cuộc thảo luận quan trọng với tư cách giám đốc bên ngoài, nên ông hiểu rõ tình hình và định hướng của tập đoàn.
Mua lại cổ phần 2 nghìn tỷ yên (40% giá trị vốn hoá)
Cùng ngày, tập đoàn Seven & i Holdings đã công bố kế hoạch mua lại cổ phần (自社株買い) với tổng giá trị lên tới 2 nghìn tỷ yên cho đến năm tài chính 2030, tương đương khoảng 40% vốn hóa thị trường của tập đoàn. Giá trị vốn hoá thị trường hiện nay của Seven & i đang là 5.521 tỷ yên, tại thời điểm kết thúc phiên giao dịch ngày 6/3/2025.
Đây là đợt mua lại cổ phần với quy mô lớn chưa từng có, nhằm thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc hoàn vốn cho cổ đông và kỳ vọng vào việc thúc đẩy giá cổ phiếu tăng cao.
Giá cổ phiếu của Seven & i đang trong tình trạng ảm đạm, giao dịch quanh quẩn mức 2.400 yên vào cuối tháng 2, nhưng đã giảm mạnh sau khi gia đình sáng lập Ito từ bỏ kế hoạch tư nhân hóa. Kết thúc phiên giao dịch ngày 6/3/2025, giá cổ phiếu của Seven & i đóng cửa ở mức 2.120 yên.
Việc mua lại cổ phiếu không chỉ giúp cải thiện ROE mà còn có tác động tích cực đến giá cổ phiếu thông qua việc cải thiện cung cầu. Về lý thuyết mà nói, đợt mua lại cổ phần này sẽ có khả năng đẩy giá cổ phiếu của họ lên 40%, tức là lên mức 2.968 yên/1 cổ phiếu.
Alimentation Couche-Tard (ATD), một đối thủ cạnh tranh từ Canada, đã đề xuất mua lại Seven & i với giá 18,19 USD/cổ phiếu (khoảng 2.700 yên). Tuy nhiên, Seven & i đang hướng tới con đường phát triển độc lập và cần tăng giá cổ phiếu để thuyết phục thị trường chứng khoán.
Việc mua lại cổ phần đã trở nên phổ biến ở Nhật kể từ khi Luật Thương mại (会社法) được sửa đổi vào năm 2001. Năm 2024, các công ty lớn ở Nhật cũng đã công bố kế hoạch mua lại cổ phiếu với quy mô trên 1 nghìn tỷ yên, điển hình là 2 ông lớn ngành ô tô Toyota (1,2 nghìn tỷ yên) và Honda (1,1 nghìn tỷ yên).
Seven & i trước đó đã công bố kế hoạch phân bổ vốn vào tháng 10 năm 2024, với mục tiêu mua lại cổ phần trị giá 1 nghìn tỷ yên vào năm tài chính kết thúc tháng 2 năm 2026, sử dụng nguồn vốn từ việc bán lại cổ phần của York Holdings (công ty mẹ của chuỗi siêu thị Ito-Yokado).
Họ lấy tiền ở đâu mà mua lại cổ phần tận 2 nghìn tỷ yên?
Theo BCTC quý 3 năm tài chính 2024 (tháng 9 -11/2024), tập đoàn Seven & i đang có gần 1.500 tỷ yên tiền mặt thuần. Vậy 500 tỷ yên còn lại họ lấy từ đâu? Vay ngân hàng hay phát hành trái phiếu? Việc mua lại cổ phần sẽ được thị trường đánh giá cao, nhưng việc đảm bảo nguồn vốn cho các chiến lược tăng trưởng dài hạn cũng là yếu tố quan trọng cần được cân nhắc.
Seven & i cho biết họ sẽ sử dụng nguồn vốn thu được từ việc bán lại một phần hoạt động siêu thị tổng hợp và niêm yết cửa hàng tiện lợi tại Bắc Mỹ.
Cũng trong ngày 6/3, tập đoàn này đã quyết định kế hoạch niêm yết công ty con Seven-Eleven Inc (SEI), đơn vị vận hành chuỗi cửa hàng tiện lợi tại Bắc Mỹ, thông qua đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) kể từ năm 2026. Đồng thời, tập đoàn cũng đang xem xét thực hiện một đợt mua lại cổ phiếu quy mô lớn. Seven & i cũng đang tiến hành bán lại các công ty con trong lĩnh vực siêu thị tổng hợp, nhằm cân bằng giữa việc hoàn vốn cho cổ đông và đầu tư tăng trưởng.
SEI là công ty con thuộc sở hữu hoàn toàn của Seven & i, hiện có trụ sở chính tại Dallas, Texas nước Mỹ. Công ty này điều hành khoảng 13.000 cửa hàng tiện lợi trên toàn nước Mỹ, nhiều hơn 5.000 cửa hàng so với công ty đứng thứ hai là Alimentation Couche-Tard (ATD) của Canada. Tiền thân của SEI là Southland, một công ty trên thực tế đã phá sản và được Seven mua lại vào năm 1991.
Seven & i dự kiến sẽ bán ra vài chục phần trăm cổ phần của SEI thông qua IPO, trong khi vẫn giữ lại hơn một nửa cổ phần. Tùy thuộc vào điều kiện thị trường tại thời điểm IPO, giá trị giao dịch có thể lên tới 6,7 tỷ đô la Mỹ (tương đương hơn 1 nghìn tỷ yên). Số tiền thu được dự kiến sẽ được sử dụng cho các hoạt động M&A, đầu tư tăng trưởng và hoàn vốn cho cổ đông (cụ thể là đợt mua lại cổ phần lần này).
SEI là một trụ cột quan trọng trong mảng kinh doanh tiện lợi ở nước ngoài, chiếm hơn 70% doanh thu hoạt động của toàn tập đoàn Seven & i. Mặc dù đã thúc đẩy sự tăng trưởng của Seven & i, nhưng gần đây, công ty con này đang gặp khó khăn do xu hướng tiết kiệm của người tiêu dùng và sự sụt giảm trong doanh số bán xăng dầu! Giám đốc mới Dacus đặt mục tiêu doanh số bán hàng của SEI vượt 30 nghìn tỷ yên vào năm tài chính 2030.
Kế hoạch trung hạn mạnh mẽ
Theo kế hoạch trung hạn của Seven & i HD, họ sẽ không sử dụng tiền mặt ròng hiện tại để mua lại cổ phần. Thay vào đó, họ sẽ bán đi một phần cổ phần của SEI sau khi IPO thành công ở Mỹ và tiền bán mảng siêu thị để thực hiện mua lại cổ phần của tập đoàn.
Seven & i đã thoả thuận và đi đến ký kết để bán York Holdings (một công ty holding trung gian tập hợp khoảng 30 công ty bao gồm các siêu thị và chuỗi nhà hàng) cho quỹ Bain Capital của Mỹ với giá 814,7 tỷ yên.
Sau khi bán toàn bộ cổ phần tại York cho Bain, Seven & i sẽ tái đầu tư vào York với tổng tỷ lệ cổ phần là 40%, bao gồm cả cổ phần do gia đình sáng lập Seven nắm giữ. Tổng số tiền đầu tư thực tế của Bain sẽ rơi vào khoảng 490 tỷ yên. Toàn bộ giao dịch sẽ hoàn tất vào ngày 1 tháng 9. Đây là một chiến lược khá hay trong kinh doanh hiện đại!
Ngoài ra đối với lĩnh vực tài chính, Seven & i cũng đã công bố chính sách giảm tỷ lệ nắm giữ cổ phần ngân hàng Seven Bank (TYO:8410) xuống dưới 40% và tiến tới việc chia tách ra khỏi tập đoàn (非連結化). Động thái này cho thấy Seven & i đang muốn đẩy nhanh quá trình tập trung vào hoạt động kinh doanh cửa hàng tiện lợi.
Ủy ban đặc biệt của tập đoàn Seven (đơn vị đã xem xét đề xuất mua lại của ATD), đã tuyên bố vào ngày 6 rằng họ “Hoàn toàn ủng hộ các biện pháp quản lý này nhằm tối đa hóa giá trị cổ đông tại thời điểm khó khăn này!”
Bài phân tích này không mang mục đích kêu gọi đầu tư vào Seven & i HD. Tiền là của bạn, hãy đầu tư một cách có trách nhiệm với nó! 投資は自己責任です！
Dữ liệu: Bloomberg, Nikkei, WBS
