Robo Advisor (tiếng Việt là cố vấn robot) là một dịch vụ sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để lập kế hoạch tài chính và quản lý tài sản thay cho nhà đầu tư. Nó được cho là một dịch vụ quản lý tài sản sẽ tạo ra kỷ nguyên mới trong lĩnh vực quản lý tài chính cá nhân. Vậy cơ chế hoạt động của Robo Advisor như thế nào và nó có những ưu nhược điểm gì?
MỤC LỤC
Robo Advisor là gì?
Robo Advisor là một dịch vụ cung cấp cho nhà đầu tư các lời khuyên về đầu tư, đề xuất danh mục và thậm chí là đầu tư thay cho nhà đầu tư, bằng cách sử dụng công nghệ kỹ thuật số như AI.
Cụ thể hơn, sau khi trả lời các câu hỏi mà Robo Advisor đưa ra, nhà đầu tư sẽ được đề xuất danh mục và phương pháp phân bổ vốn đầu tư hợp lý hoặc Robo Advisor sẽ quản lý tài sản dựa trên mục đích và khả năng chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư.
Do có lợi thế là có thể bắt đầu từ số tiền nhỏ, không tốn nhiều công sức phân tích và những người chưa có nhiều kiến thức chuyên môn cũng có thể sử dụng. Dịch vụ này bắt nguồn từ Hoa Kỳ và đã được công nhận ở Nhật Bản từ khoảng đầu năm 2016. Theo thống kê, dịch vụ Robo Advisor ở Nhật đã tăng trưởng mạnh mẽ, chủ yếu được nhìn thấy ở những người trẻ ở độ tuổi 20 đến 30.
Các loại Robo Advisor ở Nhật
Hiện nay, ở Nhật có hai loại dịch vụ cố vấn robot đó là:「アドバイス型」và「投資一任型」.
- Cố vấn – アドバイス型: Chẩn đoán khả năng chấp nhận rủi ro của khách hàng, sau đó cố vấn về việc phân bổ quản lý tài sản một cách tối ưu. Dịch vụ tư vấn này được cung cấp miễn phí tại nhiều công ty chứng khoán, vì vậy có thể nói rằng dịch vụ này phù hợp với những người mới bắt đầu đầu tư và có mong muốn quản lý tài sản một cách dễ dàng.
- Quản lý đầu tư tùy ý – 投資一任型: Ngoài cố vấn ra, dịch vụ này còn có thể tự động giao dịch mua bán và duy trì việc phân bố tài sản cũng như quản lý các khoản đầu tư trong suốt quá trình sử dụng dịch vụ. Có thể nói phí sử dụng dịch vụ này khá đắt, nhưng sẽ an toàn hơn so với việc bạn bắt đầu đầu tư mà chưa trang bị đầy đủ kiến thức.
Chi phí của dịch vụ Robo Advisor ở Nhật
Đối với dịch vụ tư tấn アドバイス型 thì hầu hết sẽ được sử dụng miễn phí, tuy nhiên nếu sử dịch vụ quản lý đầu tư tùy ý 投資一任型 thì khách hàng sẽ phải trả hai chi phí như sau:
- サービス利用手数料：Phí sử dụng dịch vụ
- 投資信託手数料：Phí uỷ thác trả cho công ty quản lý
Tổng của hai chi phí này sẽ khoảng trên dưới 1% của tài sản ký gửi và nó tuỳ theo công ty cung cấp dịch vụ. Ví dụ bạn giao quyền quản lý cho Robo Advisor là 100 man yên, thì chi phí cho dịch vụ Robo Advisor sẽ là 1 man yên/năm. So với các sản phẩm tài chính khác như ETF hay quỹ uỷ thác đầu tư, thì có thể nói chi phí của dịch vụ Robo Advisor sẽ đắt hơn, tuy nhiên bạn sẽ được tư vấn và quản lý trong quá trình đầu tư.
Ưu điểm của Robo Advisor
Robo Advisor là gì(Image: freepik)
1. Có thể tham gia đầu tư ngay cả khi chưa trang bị đầy đủ kiến thức
Nói chung, để bắt đầu quản lý tài chính cá nhân, bạn cần phải học rất nhiều kiến thức liên quan đến đầu tư như kinh tế vĩ mô hay tài chính doanh nghiệp,v.v. Nhưng với dịch vụ cố vấn robot bạn có thể tham gia đầu tư ngay cả khi chưa trang bị đầy đủ kiến thức hay khi chưa có nhiều kinh nghiệm thực chiến.
Ví dụ, ủy thác đầu tư là một hệ thống trong đó các nhà quản lý chuyên nghiệp sẽ sử dụng số tiền huy động được từ các nhà đầu tư trên thị trường tài chính và kết quả(lợi nhuận) sẽ được trả lại cho các nhà đầu tư. Dịch vụ quản lý đầu tư tùy ý của Robo Advisor cũng tương tự như vậy.
2. Không bị cảm xúc chi phối
Đối với tự đầu tư, tâm lý sẽ chi phối và ảnh hưởng ít nhiều tới quyết định giao dịch của bạn, chẳng hạn như khi cổ phiếu tăng hoặc giảm. Chúng ta thường mơ tưởng “Tôi nghĩ rằng cổ phiếu sẽ tiếp tục tăng” hay “Tôi nghĩ rằng cổ phiếu sẽ không giảm thêm nữa”. Ví dụ, trong thời kỳ kinh tế suy thoái, nếu bạn không sớm cắt lỗ, có thể bạn sẽ nhận được một khoản lỗ rất lớn, vì vậy bình tĩnh phán đoán là một hành động cần thiết.
3. Được tư vấn phân bổ tài sản và quản lý một cách tối ưu
Có thể nói, việc phân tán đầu tư là một phương pháp giảm thiểu rủi ro, tuy nhiên phân bổ tài sản như thế nào cho hợp lý thì không phải ai cũng có thể dễ dàng thực hiện. Việc phân bổ tài sản như thế nào sẽ tùy thuộc vào mục đích của bạn, ví dụ như “bạn coi trọng rủi ro hơn lợi nhuận” hay “bạn coi trọng lợi nhuận hơn rủi ro”.
Có thể nói việc tạo danh mục đầu tư là rào cản khá lớn đối với những người mới bắt đầu, vì phạm vi thu thập thông tin hay phân tích là rất rộng. Tuy nhiên Robo Advisor sẽ tự động tạo danh mục đầu tư phù hợp theo mục đích đầu tư hay mục đích quản lý tài sản cá nhân ,v.v. của bạn. Nói cách khác, Robo Advisor sẽ tạo danh mục đầu tư vào các sản phẩm tài chính có lợi nhuận cao và rủi ro cũng cao dành cho những người muốn đầu tư mà không sợ rủi ro. Ngược lại sẽ tạo danh mục đầu tư “rủi ro thấp và lợi nhuận cũng thấp” dành cho những người muốn tránh rủi ro, hay không muốn mất tiền khi đầu tư.
Nhược điểm của Robo Advisor
Không có dịch vụ tư vấn đầu tư nào hoàn chỉnh mà không có bất lợi, vì vậy bạn cần nắm rõ những nhược điểm sau đây của Robo Advisor.
1. Chi phí cao hơn so với tự đầu tư
Một nhược điểm điển hình của việc sử dụng cố vấn robot là phí cao hơn so với việc tự mua trực tiếp các quỹ đầu tư và ETF hay cổ phiếu riêng lẻ. Vì chi phí sử dụng dịch vụ Robo Advisor sẽ dao động trong khoảng 1-3% hàng năm so với tài sản.
2. Không thể thu được lợi nhuận lớn trong ngắn hạn
Thực ra, việc đầu tư với mục đích sinh lợi trong ngắn hạn sẽ tăng nguy cơ rủi ro, vì vậy các cố vấn robot đều có xu hướng tránh các khoản đầu tư mang tính rủi ro cao và quản lý tài sản khách hàng một cách ổn định. Vì vậy rất khó để kiếm được lợi nhuận khổng lồ trong ngắn hạn bằng cách sử dụng cố vấn robot.
3. Rủi ro mất vốn
Hầu hết mọi người đều có suy nghĩ “muốn kiếm nhiều tiền hơn” như một lý do để bắt đầu đầu tư, nhưng sẽ có nguy cơ “mất vốn” khi đầu tư, đặc biệt là sử dụng dịch vụ quản lý đầu tư tùy ý của Robo Advisor. Mất vốn ở đây có nghĩa là kết quả đầu tư thu được(cả vốn lẫn lãi) sẽ ít hơn so với số tiền vốn ban đầu.
Tóm tắt
Trên đây là một vài tóm tắt ưu và nhược điểm, cũng như khái niệm Robo Advisor là gì. Nếu bạn không có thời gian để thu thập và bổ sung kiến thức cho việc đầu tư, thì việc sử dụng cố vấn robot hay cố vấn tài chính trực tiếp có thể mang lại nhiều lợi nhuận hơn từ khía cạnh dài hạn.
Thông thường những cố vấn tài chính truyền thống có thể sẽ không nhận những khách hàng có ít tài sản và ưa thích những khách hàng có lượng tài sản ròng cao. Tuy nhiên dịch vụ Robo Advisor sẽ chấp nhận tất cả khách hàng mà không quan tâm tới tài sản của khách hàng là nhiều hay ít. Hơn nữa dịch vụ Robo Advisor hoạt động trên internet nên bạn có thể dễ dàng tiếp cận và sử dụng dịch vụ này bất kỳ lúc nào.
Tóm lại, nếu bạn chưa có kiến thức và kinh nghiệm đầu tư, hãy tham khảo tư vấn miễn phí của Robo Advisor về phương pháp phân bổ tài sản hay phân tán đầu tư. Sau đó dành thời gian trau dồi kiến thức và tự mình đầu tư thì sẽ nhận được những bài học quý giá trên thị trường thay vì việc bàn giao hết tài sản cho robot quản lý.
